Scripps Araştırma Enstitüsü’nden moleküler biyolog Jeanne Loring, “Bu hücrelerin uzayda hayatta kalması büyük bir sürpriz oldu. Bu çalışma, nörodejeneratif hastalıklardan etkilenen öteki beyin bölgelerini incelemek için yeni deneylerin önünü açıyor” dedi.
Organoidler kendi kendilerini yenileyebilen, organ fonksiyonu gösterebilen, direkt doku yahut kök hücrelerden elde edilen üç boyutlu hücre kümeleri olarak tanımlanıyor.
Organoidler yapısal ve fonksiyonel olarak elde edildikleri dokuyla benzerlik gösteriyor.
Uluslararası Uzay İstasyonu, mikro yerçekiminin insan hücreleri üzerindeki tesirlerini incelemek için eşsiz bir fırsat sunuyor.
Bu tesirler sırf astronotların sıhhati için değil, Dünya’daki tıbbi araştırmalar açısından da büyük değer taşıyor. Mikro yerçekimi ortamı, hastalık modelleme ve ilaç geliştirme çalışmalarında yeni kapılar aralıyor.
ISS Ulusal Laboratuvarı’ndan moleküler biyolog Davide Marotta liderliğindeki grup, bilhassa nörodejeneratif hastalıklarla kontaklı hudut hücrelerinin mikro yerçekiminde nasıl etkilendiğini araştırmak için yola çıktı.
Araştırmada, sağlıklı bireyler ve multipl skleroz (MS) ile Parkinson hastalığına sahip şahıslardan alınan hücreler, laboratuvarda tekrar programlanarak hudut hücrelerine dönüştürüldü. Bu hücreler, beynin bağışıklık sistemi hücreleri olan mikroglia içeren organoidler oluşturdu.
Organoidlerin bir kısmı Dünya’da bırakılırken, öbür kısmı özel kriyo tüplerinde ISS’ye gönderildi. Uzayda geçirilen bir ayın akabinde geri getirilen organoidler, Dünya’daki denetim kümesiyle karşılaştırıldı.
Uzayda gelişen organoidlerin daha süratli olgunlaştığı, fakat hücre çoğalmasının daha yavaş olduğu tespit edildi. Ayrıyeten, Dünya’daki organoidlere kıyasla gerilimle irtibatlı genlerin daha az tabir edildiği ve beklenenden düşük iltihaplanma gözlendi.
Bu durumun, mikro yerçekimi ortamının insan kafatasındaki şartlara daha yakın olmasından kaynaklanabileceği düşünülüyor. Loring, “Uzayda bu organoidler, beyne daha çok benziyor. Kendi mikro evrenlerini oluşturuyorlar” diye ekledi.
Araştırmacılar, bir sonraki gayenin Alzheimer hastalığından en çok etkilenen beyin bölgelerini incelemek olduğunu belirtti. Ayrıyeten, hudut hücrelerinin uzayda birbirleriyle nasıl irtibat kurduğunu anlamak için yeni deneyler planlanıyor.
Loring, “Bu çeşit çalışmalarda evvelki araştırmalara dayanarak sonuç iddia edemiyoruz. Tam manasıyla başlangıç noktasındayız; gökyüzündeyiz ancak şimdi temel aşamadayız” dedi.