Fransa ile Cezayir ortasında Batı Sahra ile ilgili yaşanan tansiyon devam ederken Cumhurbaşkanı Tebbun’un sonbaharda planlanan Fransa seyahatine gidip gitmeyeceği merak konusu oldu.
Yerel basına konuşan Tebbun, kelam konusu ziyarete ait soruya Orta Çağ’da kullanılan ve “af dilemek için ayağına gitmeme” manasına gelen “Canossa’ya gitmeyeceğim” tabiriyle karşılık verdi.
Tebbun’un açıklaması, iki ülke ortasında tansiyon devam ederken Fransa’ya gitmeyi düşünmediği biçiminde yorumlandı.
Fransız sömürge devrine (1830-1962) ilişkin hafıza belgesiyle ilgili Cezayirli ve Fransız tarihçilerden oluşan ortak komitenin çalışmalarına da değinen Tebbun, komitenin başlangıçta üzerine düşeni yaptığını fakat Cezayir’e nefret besleyen Fransız azınlığın yaptığı siyasi açıklamaların çalışmalarını etkilediğini lisana getirdi.
Tebbun, “Tarihsel gerçeğin ortaya çıkmasını istiyoruz. Fransız sömürgeciliğinin işlediği katliamların kabul edilmesini istiyoruz. Cezayir hakkında uydurulan palavraları kabul etmeyeceğiz” sözünü kullandı.
Cumhurbaşkanı Tebbun, 2019’da cumhurbaşkanlığı koltuğuna geldiğinden bu yana Fransa’yı ziyaret etmedi. Mayıs 2023’te planlanan Paris ziyareti Haziran 2023’e daha sonra da 2024 sonbaharına ertelenmişti.
Fas’ın 1975’te eski İspanyol sömürgesi Batı Sahra’yı topraklarına katmasının akabinde Cezayir’in dayanak verdiği bağımsızlık yanlısı Polisario Cephesi ile Rabat idaresi ortasında başlayan gerginlik devam ediyor.
Fas, bölgenin kendi egemenliğinde kalması gerektiğini savunurken, Polisario Cephesi Batı Sahra’nın bağımsız devlet olduğunu ileri sürüyor.
Polisario Cephesi, 1991’de BM arabuluculuğunda varılan ateşkes mutabakatına kadar Fas güvenlik güçlerine karşı silahlı çaba yürütüyordu. Ateşkes mutabakatından bu yana Batı Sahra’nın statüsüyle ilgili görüşmeler muvaffakiyete ulaşamadı.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, 25 Temmuz’da tahta çıkışının 25. yılı münasebetiyle Kral 6. Muhammed’e yazdığı mektupta, Fransa’nın, Fas egemenliği altındaki özerklik planını, Batı Sahra meselesinin tahlili için uygun çerçeve olarak gördüğünü belirtmişti.
Cezayir, Fransa’nın Fas’ın Batı Sahra konusundaki özerklik planına takviye vermesi kararından “büyük keder duyduğunu ve güçlü bir halde kınadığını” açıklarken, 30 Temmuz’da Paris Büyükelçisini çekme kararı almıştı.
İki ülke ortasında Batı Sahra dışında tahlil bekleyen tarihi problemler da bulunuyor.
Bu problemler ortasında, Fransız yetkililerin yıllardır vermeyi reddettiği Cezayir arşivi ve Paris’teki İnsan Müzesi’nde bulunan halk ihtilali önderlerinin kafataslarının iadesi, Fransa’nın 1960 ve 1966 yılları ortasında Cezayir çölünde gerçekleştirdiği nükleer denemelerin kurbanları için tazminat ödenmesi, Bağımsızlık Savaşı (1954-1962) sırasında kaybolan 2 bin 200 kişinin akıbetinin açıklığa kavuşturulması yer alıyor.